(Fr.) Un curé, pour plaire à ses paroissiens fréquentait les tavernes et participait aux jeux séculiers. Une grande amitié le liait à un chevalier. Le diable, afin de tourner cette amitié en haine, prit, une nuit, l'aspect du curé et vint voir son ami le chevalier. Il persuada le chevalier de sortir d’urgence avec lui. Le chevalier sauta du lit, le suivit pieds nus et se retrouva dans un champ plein de broussailles. Le chevalier pria son ami de s’arrêter, en vain. Irrité, le chevalier frappa le curé et lui blessa la tête. Le matin, le vrai curé se blessa la tête en se cognant contre le haut de la porte. Accusé par le chevalier de l’avoir fait marcher dans les broussailles, le curé nia tout, mais la blessure de la tête persuada les paroissiens qu'il était coupable, et il fut chassé.

CAPITULUM XL Item de daemone, qui in specie sacerdotis militem per spineta ducens inimicos illos effecit.

Sicut mihi retulit quidam honestus sacerdos, nunc monachus in ordine nostro, plebanus cuiusdam villae, parochianis suis placere volens, ludos saeculares cum illis exercuit, tabernas frequentavit, et in quantum potuit, moribus illorum suos conformavit. Impletumque est in eo illud Prophetae: Et erit sicut populus sic et sacerdos . Habebat autem in villa militem compatrem, vitiis suis per omnia concordantem. Et erat eis, non in Christo, sed in mundo, cor unum et anima una. Saepe alter ab altero ad ludos et ad epulas invitabatur, saepe ad tabernas trahebatur. Videns haec diabolus, totius doli artifex, ut amorem illorum vitiosum in odium verteret periculosum, nocte quadam cum isdem miles isset cubitum, in forma sacerdotis ad lectum eius venit, et ut se sequeretur, tam verbo quam signo importune satis institit. Miles cum territus pene nudus surgeret, et nudipes sequeretur praecedentem, per campum spinis et vepribus plenum ductus est. A quibus dum plantae eius vulnerarentur et sanguinem stillarent, iratus post eum clamavit: Male sacerdos, malo tuo huc me adduxisti. Diabolo semper clamante, sequere, sequere, miles turbatus, ligone quem casu reperit, ut sibi videbatur caput sacerdotis divisit. Sic illo prostratro, et vultu eius sanguine perfuso, miles cum multo labore ac dolore ad domum suam revertitur; qualiter ei sacerdos illuserit, uxori, familiae amicisque conqueritur. Illis minus credentibus, subiecit: Ego caput eius et coronam non modicum vulneravi. Eadem nocte sacerdos, horum prorsus inscius, cum ex necessitate naturae iturus esset ad cameram, cum tanto impetu caput. limini superiori illisit, ut corona graviter vulnerata, sanguis erumpens totam eius faciem cruentaret. Quo ad lectum revertente, cum mane populus pulsata missa in ecclesia exspectaret, et ille minime ob vulneris dolorem veniret, cognoscens miles causam a referentibus, ait: Ecce hoc est quod dixi vobis. Quid plura? Insanientibus cognatis et amicis eius, cum sacerdos obiecta fortiter negaret, et illi non crederent, per biennium de ecclesia sua eliminatus, vix tandem illis reconciliatus est. Ex hic duobus exemplis colligitur, quod inter amicos, sive spirituales sint sive carnales, discordias seminent. Quod inimicos in quantum valent concordare non sinant, certum est.