Thesaurus Exemplorum
Medii Aevi
Dialogus miraculorum [Strange, 1851]: VI, 22
ExemplumExemplumExemplumExemplumExemplum
Original textTexte originalOriginaltextTesto originaleTexto original
CAPITULUM XXII* De homine, qui per serpentem punitus est in collo, quia dolose egerat in matrem.
Juvenis quidam secularis de Mosella natus, si bene memini nomine Henricus, matrem
simplicem verbis quidem mellitis, sed intentione venenata, tali modo circumvenit.
Mater, inquit, peto ut omnibus tuis bonis, feodis scilicet et allodiis,
sollemniter renuncians, me
illa suscipere sinas, ut divitiarum gratia
uxorem ducere valeam honestiorem. Omnia mea tua sunt, et ego tibi
honestissime providebo. Mater in filio
serpentis astutias non observans, petitionibus eius annuit, omnium suorum
usufructuario resignato, immemor dicti Sapientis: Melius est
ut rogent te filii
tui, quam te respicere in manus illorum. Quid plura? Sponsa introducitur, et mater expellitur.
Quae cum egeret, et plangeret quotidie, ille aures obturavit, ne gemitus matris audiret. Die quadam
cum uxore in mensa sedens, et matris ad ostium pulsantis vocem intelligens, ait: Ecce, iterum diabolus clamat
ibi. Dixitque puero: Vade pone pullum istum in
cistam, donec recedat. Quod cum factum fuisset, et illa intromissa, dum filio supplicasset, ut sui misereretur, cum multo
verborum turbine expulsa est. Tunc ille ad puerum: Refer, inquit, nobis pullum.
Puer vero, ut cistam aperuit, non in scutella pullum, sed serpentem complicatum
conspexit. Qui territus rediens, quid viderit domino renunciavit. Post quem missa
ancilla dixit se similia vidisse. Ille sibi putans illudi, ait cum indignatione:
Etiamsi diabolus fuerit, ego tollam eum. Et surgens de mensa, mox ut se in cistam
ad levandam scutellam inclinavit, serpens collo eius insiliens, ut vitium
duplicitatis congrue puniret, circa eius guttur se colligando duplicavit. Cum
comedente comedit, et quotiens ei subtrahebantur cibaria, vel adhibebantur aliqua
quibus deponi deberet instrumenta, ita collum hominis strinxit, ut intumescente
facie, oculi de sedibus suis moverentur.
NOVICIUS: Merito autem videtur mihi
punitus per serpentem, quia sicut diabolus per serpentem Evam decepit, ita per
istum mulierem simplicem circumvenit.
MONACHUS:
Recte sentis. Jam tredecim anni sunt elapsi, plus
minus, ex quo ista
contigerunt. Nam ductus est idem Henricus in carruca per provinciam nostram ad
diversa sanctorum limina, et viderunt eum multi. Quem praedicta mater, poenae eius
compatiens, materno affectu sequebatur. Circa eadem tempora vitium duplicitatis et
astutiae a supradicto Philippo Rege Franciae, tali ordine deprehensum,
terribiliter est punitum.
ReferencesRéférencesReferenzenRiferimentiReferencias
Tubach Frederic C., 1969. Index exemplorum. A Handbook of medieval religious tales, Helsinki.:
- #4883 : Toad on son’s face. The archbishop bids a handsome youth do penance by going throughout France, with a toad on his face, as a warning to the young. Alpha # 359; CHeist-VI #22; EdeB # 163; H343 # 20, H358 # 91, H366 # 10, H545 # 58, H558 # 240, H563 # 58, H600 # 23, H611 # 69, H614 # 120, H645 # 35, H650 # 29; Klapper, Erz. # 142; Pauli # 437; Pelbart # 175; Recull # 310; Seelentrost (German) 136, 10; Thrøst (Swed) 205, 15; Aa Th.: 986D; Moser Rath 34.– BP III, 167; Braga # 170, p. 237; de Vooys, p. 353; Köhler, Kl. Schr. I, 473ff., Ward II, 664. (© Frederic C. Tubach)
- Related worksTextes apparentésVerwandte TexteTesti correlatiTextos relacionados:
-
- Caesarius Heisterbacensis, Homiliae de infantia Servatoris [éd. J.A. Coppenstein, 1615], I, p. 141
- Arnoldus Leodiensis, 2015. Alphabetum narrationum, Elisa Brilli (éd.), Turnhout, Brepols. 364.
- Polo de Beaulieu Marie Anne (éd.), 1991. Jean Gobi. La Scala coeli, Paris, Editions du CNRS. 534.
- Thomas de Cantimpré, 1627. Bonum universale de apibus, Douai. 2, 7, 4.
- Compilacio singularis exemplorum [Uppsala, Bibl. univ., ms 523] 668
- V, 34.
- Major J., 1611. Magnum speculum exemplorum, Douai. Parentes 3.
- BibliographyBibliographieBibliographieBibliografiaBibliografía:
-
- BERLIOZ Jacques, 1990. « L'homme au crapaud. Genèse d'un exemplum médiéval », dans Tradition et Histoire dans la culture populaire. Rencontres autour de l'oeuvre de Jean-Michel Guilcher, Grenoble, Musée Dauphinois (20-21 janvier 1989), Grenoble, Centre alpin et rhodanien d'ethnologie, p. 169-203.
- Manuscripts / editionsManuscrits / éditionsManuskripte / AuflagenManoscritti / edizioniManuscritos / ediciones:
-
- Strange Joseph, 1851. Caesarii Heisterbacensis Monachi Ordinis Cisterciensis Dialogus Miraculorum. Textum ad quatuor codicum manuscriptorum editionisque principiis fidem accurate recognovit Josephus Strange., Köln-Bonn-Brüssel, vols. 2. vol. 1, p. 374-375..
ImagesImagesBilderImmaginiImágenes (0)
Exempla in this collectionExempla dans le même recueilExempla in derselben SammlungExempla in questa stessa raccoltaExempla de la misma colección:
- TE018652 Dialogus miraculorum: VI, 17
- TE018653 Dialogus miraculorum: VI, 18
- TE018655 Dialogus miraculorum: VI, 19
- TE018656 Dialogus miraculorum: VI, 20
- TE018657 Dialogus miraculorum: VI, 21
- TE018658 Dialogus miraculorum: VI, 22
- TE018659 Dialogus miraculorum: VI, 23
- TE018660 Dialogus miraculorum: VI, 24
- TE018661 Dialogus miraculorum: VI, 25
- TE018662 Dialogus miraculorum: VI, 26
- TE018663 Dialogus miraculorum: VI, 27
Download this exemplum asTélécharger le fichier de cet exemplum au formatLaden Sie die Datei dieses Exemplums im FormatScarica questo exemplum comeDescargue este documento en formato:
Les exempla du ThEMA sont mis à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.ThEMA exempla are made available under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.ThEMA exempla werden unter der Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Weitergabe unter gleichen Bedingungen 4.0 International Lizenz.Las exempla de ThEMA están puestas a disposición en el marco de la Licencia Creative Commons Atribución-NoComercial-CompartirIgual 4.0 Internacional.Gli exempla del ThEMA sono messi a disposizione secondo i termini della Licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale - Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.