Thesaurus Exemplorum
Medii Aevi
Dialogus miraculorum [Strange, 1851]: XII, 23
ExemplumExemplumExemplumExemplumExemplum
Orale : confessus est Jobanni Scholastico Xantensi, a quo ego quae dicturus sum audivi...
Olivier de Paderborn, écolâtre de Cologne, prédicateur († 1227). Le feu sacré – probablement l’ergotisme, connu aussi comme le « feu de Saint Antoine »
- ClercClerkKlerikerClérigoChierico
- accusationaccusationAnklageacusaciónaccusa
- PeurFearAngstMiedoPaura
- pactepactPaktpactopatto
- DiableDevilTeufelDiabloDiavolo
- richerichreichricoricco
- PrédicationpreachingPredigenPredicaciónPredicazione
- CroisadeCrusadeKreuzzugCruzadaCrociata
- couteauknifeMessercuchillocoltello
- MeurtreMurderMordcrimenassassinio
- MortDeathTodMuerteMorte
- RésurrectionResurrectionAuferstehungResurrecciónResurrezione
- PénitencePenanceBussePenitenciaPenitenza
- MaladieIllnessKrankheitEnfermedadMalattia
- RévélationRevelationOffenbarungRevelaciónrivelazione
- PrièrePrayerGebetOraciónPreghiera
- EgliseChurchKircheIglesiaChiesa
- saint Nicolassaint NicholasSt. Nikolaussan Nicolássan Nicola
- épousewifeGattinesposamoglie
Original textTexte originalOriginaltextTesto originaleTexto original
CAPITULUM XXIII.Homil. III. p. 66. De Everwaco ad infernales poenas deducto.
Theodericus Traiectensis Episcopus de castro Nureberg oriundus, servum quendam
habebat Everwach nomine, provi- dum satis, qui in diversis locis
bona illius dispensavit. Erat enim in commisso fidelis, in administratione utilis,
diligens ac circumspectus. Propter quod a domino suo amabatur. Unde quidam ex
officialibus ei detrahentes, ex invidia accusabant illum apud Episcopum dicentes:
Domine, non fideliter ut aestimatis Everwach bona vestra dispensat; consulimus ut
cum eo computetis. Quod cum factum fuisset, tam rationabiliter computavit, ut
omnem Episcopo tolleret suspicionem. Habebat enim omnia notata in cartula.
Sciscitantibus accusatoribus de computatione, cum Episcopus respondisset, optime
computavit; dixerunt illi: Nequaquam; sed computet nobis audientibus, et
convincetur maximum vobis damnum intulisse. Quod cum ei intimatum fuisset ab
Episcopo, ille timens aemulorum insidias, maxime quia cartulam perdiderat, ait
intra se: Si aliquid modo in computatione titubavero, necesse erit me vel in
corpore torqueri, vel carceris squalore usque ad mortem cruciari. Immissione
igitur diaboli cuius instinctu ab invidis indebite vexabatur, campum solus
intravit, ipsumque diabolum advocans, sic affatur dicens: Domine, si mihi
succurreris in tanta necessitate posito, hominium tibi faciam, et in omnibus
parebo. Cui diabolus respondit: Si abrenunciaveris Altissimo, matrique illius, te
suscipiam, et de omnibus periculis cum multa tuorum confusione aemulorum a me
liberaberis. Quid plura? Abrenunciat miser Christo, hominium facit diabolo,
prospere succedit computatio. Ab illo tempore coepit diaboli virtutes magnificare,
Christum blasphemare, adeo ut diceret: Qui serviunt Deo, miseri sunt et egent;
qui autem sperant in diabolo, prosperis successibus gaudent. Et sicut mihi retulit
Bernardus monachus noster, qui eum tunc temporis novit, ita totus deditus erat
artibus magicis, ut si aliquem nosset scholarem eiusdem disciplinas, nummis eum
redimeret, ut aliquid ab illo discere posset. Qui cum undecim annis in bac
blasphemia perseverasset, accidit ut magister Oliverus Scholasticus Coloniensis in
Episcopatu Traiectensi crucem praedicaret. Cuius praedicationi ille in tantum
restitit, ut die quadam commotus Oliverus diceret ei in audientia totius populi:
Tace infelix. Vas enim diaboli es, et diabolus loquitur per os tuum; cum tamen
statum eius ignoraret. Everwach nullum arbitrans gratius obsequium se posse
praestare domino suo, quam ut inimicum eius occideret, tribus diebus
ad diversas stationes secutus est magistrum, longo ad hoc cultello praeparato,
transfodere illum proponens, si forte sine turbis inveniretur. Et ecce tertia die
subita infirmitate praeoccupatus, post paucos dies impoenitens defunctus est, et
ab eo cui se reddiderat, ad loca poenarum deductus est. Primo loco, sicut ipse
resurgens a mortuis confessus est Jobanni Scholastico Xantensi, a quo ego quae
dicturus sum audivi, missus est in ignem tam intolerabilis ardoris, ut diceret, si
ex omnibus mundi lignis unus ignis esset confectus, mallem in eo usque ad diem
iudicii ardere, quam per spatium unius horae illum sustinere. Ex quo extractus,
iactatus est in locum tam frigidissimum, ut optaret redire in ignem. Deinde
deductus est in tenebras palpabiles, tantique horroris, ut diceret intra se: Si
servivisses centum annis Deo, bene te remunerasset, dummodo liceret tibi redire ad
frigus. In hunc modum sex reliquas poenas quas scriptura enumerat pertransivit.
Quo in extrema poena posito, Dominus opera eius priora considerans, et ut passa
vel visa viventibus recitaret, misertus illius, angelum suum misit ad eum, qui
diceret: Ecce talem mercedem recipiunt, qui
serviunt diabolo. Subiunxitque: Si tibi liceret redire ad vitam, velles pro
peccatis tuis satisfacere Deo? Ad quod verbum ille suspirans respondit: Domine, si hoc
esset possibile, nullam abnuerem satisfactionem. Tunc angelus: Domino placet ut
ad corpus redeas; et quia in cruce peccasti, per
crucem satisfacias. Mox se in feretro
erigens, omnes exceptis duobus iuvenibus qui constantiores erant in fugam
convertit. Quibus et ait: Ne timeatis, quia ego sum. Statimque sacerdotem
accersiens, peccata sua confessus est; crucem suscepit, et eum domino Ottone
Episcopo praedicti Theoderici suecessore transfretavit. In via singulis diebus in
pane et aqua ieiunavit; iuxta equum suum in quo vestes eius et arma portabantur,
nudis pedibus cucurrit. Et cum petris secantibus sanguis profluens viam cruentaret, satis a confratribus arguebatur. Quibus
respondit: Maiora horum sustinui. Qui cum pene omnia sua in Christi servitio
expendisset, cum praedicto Episcopo et magistro Johanne rediens mare transivit. De
quo cum nauta nau- lum requireret nec haberet, ait: Ego vobis serviam quoadusque volueritis. Ad petitionem tamen praedictorum virorum dimissus
est a nauclero. Qui cum reversus fuisset ad uxorem suam, sacro igne tactus est.
Cui ardenti quadam nocte in somnis dictum est, quia si ad ecclesiam sancti
Nycholai accederet, statim convalesceret. Ubi dum orans quatuordecim orationes
dixisset nec convaluisset, desperatus ait: Sancte Nycholae quid moraris?
Mox ut quintam decimam orationem incepit,
perfecte convaluit; et est usque hodie color ignis in eius corpore sine dolore.
Quam ecclesiam quae in villa Stalum sita est, de suo patrimonio reaedificans,
in habitu religioso cum uxore sua Deo et sancto Nycholao in ea deservit.
NOVICIUS
: Vellem scire perfecte utrum iste revocatus sit de inferno sive de purgatorio.
MONACHUS: Satis inde disputatum est. Quod non fuerit in purgatorio, ex hoc
probatur, quod locus electorum sit, in quem nullus
ingreditur, nisi in caritate decesserit. Si obiicitur illud: In inferno nulla est
redemptio, potest dici, de illis intelligendum esse, qui non sunt reversuri ad
corpus, quibus nulla ad redemptionem prosunt beneficia. Una est lex omnium
contrariorum. Si Deus quorundam animas, sicut legitur in Dialogo, quandoque
revocat ad corpus de gaudiis paradisi, quare non a simili malorum animas de poenis
inferni? Sicut dictum est in distinctione prima capitulo tricesimo quarto,
clericus quidam custodiente se diabolo corporaliter ad poenas infernales est
deductus, et incolumis reductus.
NOVICIUS: Placet quod dicis.
MONACHUS: Nunc de
poenis purgatoriis aliqua tibi proferam
exempla, ab acrioribus ascendens ad mitiores, causas purgatorii utiles satis
subnectendo.
ReferencesRéférencesReferenzenRiferimentiReferencias
Tubach Frederic C., 1969. Index exemplorum. A Handbook of medieval religious tales, Helsinki.:
- #4538 : Soul returns to body for crusade. A honest servant was driven by his rivals to seek aid from the devil. He died and after much torture, his soul was allowed to return to the body to make amends by going on a crusade. He eventually joined a monastery. (See also: 1496, 3795). CHeist-XII #23 .– de Vooys, p. 198. (© Frederic C. Tubach)
- Related worksTextes apparentésVerwandte TexteTesti correlatiTextos relacionados:
-
- Caesarius Heisterbacensis, Homiliae dominicales [éd. J.A. Coppenstein, 1615], III, 66.
- VI, 96.
- Major J., 1611. Magnum speculum exemplorum, Douai. Infernus, 9.
- Manuscripts / editionsManuscrits / éditionsManuskripte / AuflagenManoscritti / edizioniManuscritos / ediciones:
-
- Strange Joseph, 1851. Caesarii Heisterbacensis Monachi Ordinis Cisterciensis Dialogus Miraculorum. Textum ad quatuor codicum manuscriptorum editionisque principiis fidem accurate recognovit Josephus Strange., Köln-Bonn-Brüssel, vols. 2. vol. 2, p. 332-335..
ImagesImagesBilderImmaginiImágenes (0)
Exempla in this collectionExempla dans le même recueilExempla in derselben SammlungExempla in questa stessa raccoltaExempla de la misma colección:
- TE019077 Dialogus miraculorum: XII, 18
- TE019078 Dialogus miraculorum: XII, 19
- TE019079 Dialogus miraculorum: XII, 20
- TE019080 Dialogus miraculorum: XII, 21
- TE019081 Dialogus miraculorum: XII, 22
- TE019082 Dialogus miraculorum: XII, 23
- TE019083 Dialogus miraculorum: XII, 24
- TE019084 Dialogus miraculorum: XII, 25
- TE019085 Dialogus miraculorum: XII, 27
- TE019086 Dialogus miraculorum: XII, 26
- TE019087 Dialogus miraculorum: XII, 28
Download this exemplum asTélécharger le fichier de cet exemplum au formatLaden Sie die Datei dieses Exemplums im FormatScarica questo exemplum comeDescargue este documento en formato:
Les exempla du ThEMA sont mis à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.ThEMA exempla are made available under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.ThEMA exempla werden unter der Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Weitergabe unter gleichen Bedingungen 4.0 International Lizenz.Las exempla de ThEMA están puestas a disposición en el marco de la Licencia Creative Commons Atribución-NoComercial-CompartirIgual 4.0 Internacional.Gli exempla del ThEMA sono messi a disposizione secondo i termini della Licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale - Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.