Thesaurus Exemplorum
Medii Aevi

MONACHUS: Non hoc dico; quia non credo quempiam posse terminum sibi a Deo constitutum extendere, sed mortem quandoque imminentem evadere. Quod si verum non esset, Ecclesia superflue²⁹⁹ pro infirmantibus oraret. Cum oratio sancta mortuos suscitet ad vitam, cur non, quod minus est, morituris obtineat sanitatem? Ezechiae poenitenti et flenti per Isaiam a Domino dicitur: Audivi orationem tuam, et vidi lacrimas tuas; ecce ego adiiciam super dies tuos quindecim annos³⁰⁰, Super quem locum Haymo sic dicit: Sciendum vero, quod sicut protoplasto quasi sub conditions datum est, ut immortalis esset, si divinae iussioni obediret, ita in praedestinatione Dei hi quoque anni dati sunt illi, si innocenter vivens minime superbiret. Qui vero propter superbiam subtracti sunt, propter humilitatem³⁰¹ restituti sunt.
NOVICIUS: Vellem mihi ista, quia profunda sunt, ex scripturarum testimoniis apertius probari, quia nodus divinae praedestinationis multis via fuit erroris.
MONACHUS: Nodus divinae praedestinationis mihi prorsus insolubilis est. Quis enim novit sensum Domini, aut quis consiliarius eius fuit³⁰²? Attamen quae superius posita³⁰³ sunt, scripturarum auctoritate roborantur³⁰⁴. Sanctus Job de hominis mutabilitate loquens, dicit Deo: Constituisti terminos eius, qui praeteriri nom poterunt³⁰⁵. Ecce in hoc loco habes, homini³⁰⁶ terminum vivendi a Deo constitutum, et quod idem terminus intransgressibilis sit. Quod vero eundem terminum quandoque³⁰⁷ quis male vivendo poterit praeanticipare, testis est Psalmista, qui dicit: Viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos³⁰⁸. Si non conceditur eis dies, quibus vivere poterant, si non peccarent³⁰⁹, dimidiare, certum est, illos longe infra terminum³¹⁰ constitutum deficere. Similiter boni bene vivendo quandoque merentur terminum suum praevenire, sicut de uno bono in omnium bonorum persona dicitur: Raptus est, ne malitia mutaret intellectum illius, et ne fictio deciperet animam illius³¹¹ . Desinant ergo homines stulti stulta dicere, stulta³¹² credere, quia hodie pauci sunt Principes, pauci³¹³ nobiles, qui dies³¹⁴ impleant et ad aetatem senilem perveniant. Quare hoc? Nimirum quia pauperes depraedantur, et pauperum lacrimis ante tempus suffocantur. Visne audire exemplum de quodam tyranno, qui quia dies suos³¹⁵ curtare peccando non credidit, liberius peccavit?
NOVICIUS: Volo et desidero.