Caesarius Heisterbacensis, Dialogus Miraculorum

DISTINCTIO PRIMA. DE CONVERSIONE

CAPITULUM III De Priore Claraevallis, qui conversus ut aliquid raperet, mirabiliter mutatus est.

Retulit mihi frater Godefridus monachus noster, quondam canonicus45 sancti Andreae in Colonia, cum essemus simul in probatione, rem dignam memoria. Asserebat sibi a quodam monacho Claraevallis bene noto relatum, quendam clericum actu trutanum, quales per diversas vagari solent provincias46, venisse ad Claramvallem, non quidem zelo ordinis, sed ut aliquid monasterio47 raperet sub pallio religionis. Factus itaque novicius, cum per totum annum probations suae insidiaretur ornamentis ecclesiae, et propter diligentem custodiam satisfacere nequivisset cordis sui malitiae, haec intra se cogitabat: Cum factus fuero monachus, et licuerit ministrare, sine nota ac labore48 ipsos calices subtraham, sicque recedam. Ecce tali intentione legit professionem, promisit obedientiam, induit cucullam. Sed pius Dominus, qui non vult mortem peccatoris, sed ut convertatur et vivat49, perversam voluntatem mirabiliter mutavit, et venenum in antidotum misericorditer convertit. Induto enim habitu monachi50, contritus et conversus adeo profecit in sancta51 religione, ut non multo post propter meritum vitae ad dignitatem Prioratus ascenderet in Claravalle. Et, ut iam dixi, ipsa52 eius culpa aliis facta est53 medicina: nam postea saepius ista recitare solitus erat54 noviciis, et plurimum in eis aedificati sunt.
NOVICIUS: Vellem nosse, unde ei talis ac tanta fuerit mutatio55.
MONACHUS: Ut aestimo principaliter ex misericordia Dei, secundario ex virtute et benedictione sancti vestimenti56, ut ait quidam sanctorum patrum antiquorum: Habitus monachi virtutem habet baptismi57. Noverunt multi Henricum conversum de Claustro, magistrum in grangia, quae vocatur Hart, qui testatus est Spiritum sanctum in specie columbae super caput cuiusdam novicii58 descendisse, cum in monachum benediceretur ab Abbate.
NOVICIUS: Audio in isto quod laetificat; sed quoddam occurrit memoriae, quod multum me terret: quosdam intellexi venisse ad ordinem bona intentione, et adolescentes magnae innocentiae, qui processu temporis respexerunt retro59 et perierunt.
MONACHUS: Frequenter audivi talia. Dicere solitus erat dominus Johannes Archiepiscopus Treverensis, vir prudens et cui satis erant nota60 ordinis nostri secreta, rarum esse quod pueri vel iuvenes ad ordinem venientes, quorum conscientias61 pondus peccati non gravat, ferventes sint. Imo, quod miserabile62 est, vel in ordine tepide et63 minus bene vivunt, vel ab ordine prorsus recedunt: quia non est in64 eis timor accusatricis conscientiae; de virtutibus suis praesumunt, sicque subortis tentationibus minus resistunt. Nosti fratrem nostrum65, qui infra hunc mensem de grangia vicina66 deceptus a muliere recessit?
NOVICIUS: Optime.
MONACHUS: De isto mihi constabat67, quod corpore virgo fuit68, iuvenis disciplinatus, ita quod neminem inter conversos nostros aestimabam69 eo meliorem.
NOVICIUS: Vere Dominus, ut dicit Propheta, terribilis in consiliis super filios hominum70 .
MONACHUS: Dicam tibi et71 aliud, quod temporibus seniorum nostrorum contigit in Claustro, matre nostra, sicut illorum relatione cognovi72.

Notes:
  • 45 Scholasticus nuncupatur hic Godefridus infra 11, 13. IV., 49. Alius est a Godefrido; cuius mentio fit VI, 5. XI, 43. 44.
  • 46 C quales vagari solent per diversas provincias.
  • 47 monasterio om C; B de monasterio.
  • 48 ac labore om C.
  • 49 Ezech. 18, 23.
  • 50 P monachali.
  • 51 Sancta om C.
  • 52 ipsa om C.
  • 53 B facta est aliis, C est aliis facta.
  • 54 B postea solitus erat ista recitare, C postea saepius haec recitare solebat.
  • 55 C mutatio fuerit.
  • 56 sancti vestimenti BC, monachali DP.
  • 57 Hieronym. Epist. 25 de obitu Blesillae.
  • 58 C cuiusdam novicii caput.
  • 59 BC retro respexerunt.
  • 60 C nota erant.
  • 61 C conscientiam.
  • 62 B miserabilius.
  • 63 BC vel.
  • 64 in om C.
  • 65 nostrum om DP.
  • 66 de grangia vicina om C.
  • 67 C constat.
  • 68 C fuerit.
  • 69 C add esse.
  • 70 Psal. 65, 5.
  • 71 et om C.
  • 72 C audivi. * subsequens exemplum habes etiam in Homil. II. p. 40.
Indexed exemplum: TE017828, TE017827
This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0 Ce travail réalisé sous la direction de J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu et Pascal Collomb est mis à disposition sous licence ETALAB Licence Ouverte 2.0 This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0 This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0 This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0
Powered byPropulsé parPowered byPowered byPropulsado para