Caesarius Heisterbacensis, Dialogus Miraculorum

DISTINCTIO QUARTA. DE TENTATIONE

CAPITULUM XXXIX De puella reclusa, quae Deum et angelos esse dubitans, de corpore egressa, per spiritum vidit angelos scilicet et animas, sicque ad corpus regressa est.

Abbas de Brunisbach1549 anno praeterito retulit Abbati nostro tentationem quandam ex tristitia natam, terribilem satis, sic dicens: In provincia nostra quaedam exstitit puella nubilis ac formosa, divitumque filia. Quam cum parentes tradere vellent marito, renuit illa dicens: Non nubam alteri viro, nisi sponso coelesti Domino meo Jesu1550. Tandem virginis pertinacia parentes taediati, propriae illam reliquere voluntati. Quae Christo, quasi de victoria gracias agens, cellam sibi fieri fecit, in qua ab Episcopo velata et reclusa1551 ipsi soli sola satis devote1552 per dies aliquot servivit. Invidens tantae virtuti diabolus, variis illam tentationibus conquassavit, et veneno tristitiae innocuum virginis pectus inficiens, sanam infirmavit. Mox illa coepit variis cogitationibus1553 fluctuare, in fide nutare, de perseverantia desperare. Invasit eam et defectus cordis, tabitudo corporis, torpor in oratione, dolor de reclusione. Interim dum sic periculose puella nutaret, supradictus Abbas ordinis Cisterciensis, cuius curae ab Episcopo commissa fuerat, visitationis gratia advenit, et quomodo viveret, vol quomodo haberet1554 inquisivit. Respondit illa: Male vivo, male valeo, et quare vel propter quem hic reclusa1555 sim, prorsus ignoro. Cui cum Abbas diceret: Propter Deum et propter regnum coelorum; illa1556 respondit: Quis scit, si Deus sit1557, si sint cum illo angeli, animae, vel regnum coelorum? Quis ista vidit? Quis inde rediens visa nobis manifestavit? Huiuscemodi sermones ut Abbas audivit, totus contremuit, conversusque ad virginem ait: Quid est quod loqueris, soror? Signa cor tuum. Respondit illa: Ego loquor sicut mihi videtur. Nisi videam ista, non credam. Rogo ut sinas1558 me exire, quia reclusionem hanc diutius sustinere non valeo. Tunc Abbas intelligens1559, ex immissione diaboli tam repentinam esse tristitiam, et ex tristitia desperationem, aitn: Soror, inimicus gloriae tuae invidens, periculose te tentat, tu sta in fide, viriliter age, et confortetur cor tuum, et sustine Dominum1560. Amicis et cognatis contradicentibus, tu sanctam hanc elegisti vitam, tu istam desiderasti reclusionem. Quae cum surda aure monentis et exhortantis verba perciperet, rogavit eam Abbas, ut saltem septem diebus ibi sustineret, donec ad claustrum iens et rediens, denuo eam visitaret. Quod ut promitteret cum vix obtinuisset, ad monasterium pergens periculum virginis fratribus exposuit, et ut orationes speciales per hebdomadam pro illa devote ad Deum funderent, omnibus praecepit. Ipse vero in propria persona, quantum valuit, Domino supplicavit pro illa. Hebdomada completa, reversus ad eam ait: Quomodo modo1561 habes, filia? Respondit illa: Optime, pater. Nunquam melius1562. Infra hos dies septem plus sum laetificata, plus consolata, quam ante tuum discessum fuerim contristata vel desperata. Sciscitante eo causam consolationis, ait illa: Pater, oculis meis vidi de quibus dubitavi. Post discessum tuum anima mea de corpore fuit educta, et vidi sanctos angelos, vidi animas beatorum, vidi praemia iustorum. Corpus autem meum vidi oculis animae in pavimento cellulae meae ita exsangue iacere et pallidum, sicut herbam sine succo et arefactam. Interrogata ab Abbate, qualis esset effigies animae; respondit: Anima substantia spiritualis est, et in sui1563 natura sphaerica, ad similitudinem globi lunaris. Ex omni parte videt. Quando vero animae exsistenti in corpore angelus sive anima apparet, in liniamentis corporeis se ostendit. Quando anima exsistens in carne a carne libera est, animae consimili sicuti est apparet1564.
NOVICIUS: Huic visioni satis concordat quod Abbas Morimundi1565 animam suam, a mortuis rediens, similem esse dixit vasi vitreo, et ex omni parte oculatam, sicut memini te dixisse in distinctione prima capitulo tricesimo secundo.
MONACHUS: Quaedam1566 etiam retulit eadem sanctimonialis de adventu Antichristi, quae hic ponere nolo, eo quod multi de illo1567 prophetando decepti sint.
NOVICIUS: Satis me terret, quod Dominus mentem tam sanctam, tam mundam et virginalem, tam immundis et tam nefandis tentationibus vexari permisit.
MONACHUS: Incomprehensibilia sont iudicia eius, et investigabiles viae eius1568, sicut audies de tentatione alterius cuiusdam sanctimonialis, cuius tentatio tanto est periculosior, quanto incertum est quali sit fine terminanda,

Notes:
  • 1549 BCP Brumsbach. Intelligit Brumbach abbatiam prope Wertheim in Dioecesi Herbipolitana.
  • 1550 BC add Christo.
  • 1551 C inclusa.
  • 1552 C devota.
  • 1553 ADP tentationibus.
  • 1554 C se haberet.
  • 1555 B inclusa.
  • 1556 B iterum illa, C rursum illa.
  • 1557 BC sit Deus ; paulo post B cum eo, C cum ipso.
  • 1558 ABCP sinatis.
  • 1559 C cognoscens.
  • 1560 Psal. 26, 14.
  • 1561 C quomodo te modo, BDP quomodo. VIII, 42: quomodo habes modo, soror?
  • 1562 C add habui.
  • 1563 C sua.
  • 1564 VII, 16: « anima educta a corpore quando non est revertenda, reliquas animas sive spiritus angelicos videt sicuti sunt. Quando vero reversura est ad corpus, non ei datur animas sive angelos contemplari, nisi sub aliqua similitudine et liniamentis, propter viventes. »
  • 1565 ACP et pr D Morimundis, B in Morimundis.
  • 1566 BDP quoddam.
  • 1567 C eo.
  • 1568 Rom. 11, 33.
Indexed exemplum: TE018025
This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0 Ce travail réalisé sous la direction de J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu et Pascal Collomb est mis à disposition sous licence ETALAB Licence Ouverte 2.0 This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0 This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0 This work directed by J. Berlioz, M. A. Polo de Beaulieu, and Pascal Collomb is licenced for use under ETALAB Open License 2.0
Powered byPropulsé parPowered byPowered byPropulsado para