Thesaurus Exemplorum
Medii Aevi

JOHANNES in Apocalypsi vidit mulierem amictam sole, et lunam sub pedibus eius, et coronam duodecim stellarum in capite eius²⁸¹¹ . Mulier haec Virgo est²⁸¹² Maria, sole lucidior fulgore caritatis; luna, id est mundo, superior contemptu gloriae saecularis; omnium virtutum stellis tanquam dyademate gemmato coronata; et quod his dignius est, divino partu fecundata. Hanc designant per exemplum mons, -[f° 2]- castellum, aula, templum, thalamus et civitas, palma, cedrus, vitis, rosa, et cum istis numerosa nominum nobilitas. Miror in eius designatione virgam floridam, et rubum inter flammas virentem²⁸¹³, vellus madidum Gedeonis, thronum eburneum ac deauratum Salomonis, fontem signatum, hortum clausum²⁸¹⁴, et alia quam plurima, quae brevitatis studio sunt omittenda²⁸¹⁵. Sicut enim in creaturis universis matre Creatoris nil est sanctius, nil dignius, nil excellentius²⁸¹⁶, ita eius visione nulla sanctorum visio dignior, nulla iocundior, nulla eminentior.

Cuius preces, ut quidam ait, vitia,
Cuius nomen tristia,
Cuius odor lilia, et
Cuius vincunt labia
Favum in dulcedine.
Super nucem sapida, et
Super nivem candida,
Super rosam roscida,
Super lunam lucida
Veri solis lumine.

NOVICIUS²⁸¹⁷: Vere beati²⁸¹⁸ et ter beati, qui tantae Virginis²⁸¹⁹ digni habiti fuerint visione²⁸²⁰ laetificari, et sermone iocundari, oratione consolari, benedictione confirmari.
MONACHUS: Hoc plenius nonces per exempla. Audisti iam ex parte figuras et aenigmata; vis nunc scire qualia et quanta mundus per ipsam consequatur beneficia?
NOVICIUS: Nihil plus sitio.
MONACHUS: Ipsa est orbis conservatrix, et tribulatorum consolatrix, fida sibi famulantium defensatrix. Per ipsam peccatores illuminantur, desperati ad confessionem reparantur, apostatae a Deo per ipsam Deo mirabiliter reconciliantur, iusti revelationibus consolantur. Nomen eius et memoriale²⁸²¹ eius morbos sanat, daemones fugat, vincula solvit, timores pellit, tentationes compescit. Per ipsam pusillanimes confortantur, torpentes excitantur, eiecti misericorditer revocantur. Diligentes se -[f° 3]- diligit, imo diligendo praevenit et honorat; contemnentes se, quia iusta est, punit et humiliat. Apud ipsam electuaria sunt confortativa, ungenta sanativa. Nomen eius super mel dulce, et hereditas eius super mel et favum²⁸²² . Morientibus assistit, mortuorum animas ad vitam perducit aeternam.
NOVICIUS : Licet omnia haec credam de illa, vellem tamen eadem mihi exemplis dilucidari²⁸²³.
MONACHUS: Quae a viris audivi religiosis, tibi referam, ipsius ut spero oratione adiutus. Quod vero mundus eius meritis precibusque conservetur, binis tibi pandam exemplis.