Thesaurus Exemplorum
Medii Aevi

Fuit in ordine nostro quidam physicus, magis habitu quam actu monachus, occasions medicinae per provincias discurrens, et vix unquam nisi in praecipuis festivitatibus ad monasterium revertens. In quadam sanctae Dei Genitricis sollemnitate cum nocte staret cum aliis ad psallendum, ipsa Virgo beatissima, multa claritate circumfusa, chorum ipso vidente intravit, psallentes circuivit, et de pixide quam in manu portabat, electuarium per coclear hauriens, singulis in os mittebat. Ad ipsum vero veniens, cum pertransiret et diceret: Tu de meo electuario non indiges, quia medicus es, et plurimas tibi impendis consolationes; ille tristis transeuntem oculis sequebatur³¹⁹⁵, culpam recognoscens. Ab illo enim tempore non nisi per obedientiam coactus de monasterio egredi consensit; omnes corporales consolationes sibi temperavit. In proxima sua sollemnitate Domina nostra praedicto modo famulos suos visitans, postquam ad medicum venit, gradum fixit et ait: Quia te emendasti, tais medicamentis mea praeferens, ecce de meo electuario sicut ceteris tibi impartior. De quo ut gustavit, mox tantum dulcedinis ac devotionis concepit, ut deinceps stabilis in congregatione maneret, et omnia carnis commoda tanquam stercora³¹⁹⁶ reputaret. Electuarium istud gratia devotionis intelligitur, cuius virtute psallentes confortantur, cuius dulcedine labor vigiliarum vertitur in delicias. Huius species aromaticae sunt memoria compunctiva Dominicae conceptionis, nativitatis, et reliquorum sacramentorum Christi, quae omnia melliflua spe futurae retributionis condiuntur, et meritis beatae Virginis psallentibus infunduntur.
NOVICIUS: Placet quod dicis.
MONACHUS: Quod apud beatam Genitricem Dei³¹⁹⁷ ungenta sint sanativa, testatur sponsus in Canticis dicens: Meliora sunt ubera tua vino; odor ungentorum tuorum super mania aromata³¹⁹⁸ . Et in alio loco in persona illius: Sicut cynamomum -[f° 68]- et balsamum aromatizans odorem dedi, et cetera³¹⁹⁹. Quantae virtutis et gratiae eadem sint ungenta, sequens declarabit exemplum.